Στο 0,83% του ΑΕΠ ανέρχεται το ποσοστό δαπανών για Έρευνα & Ανάπτυξη, σύμφωνα με τα επίσημα προκαταρκτικά στοιχεία
του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης
του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης
Ολοκληρώθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης η συλλογή των στοιχείων και η παραγωγή των προκαταρκτικών δεικτών για την Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στην Ελλάδα το 2014. Όπως αναλυτικά παρουσιάζεται στην έκδοση "Βασικοί Δείκτες Έρευνας & Ανάπτυξης για δαπάνες το 2014 στην Ελλάδα - Προκαταρκτικά Στοιχεία" (http://metrics.ekt.gr/el/node/272), το ποσοστό των δαπανών Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ ανέρχεται στο 0,83% για το 2014, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Τα στοιχεία έχουν αποσταλεί από το ΕΚΤ στη Eurostat, στο πλαίσιο της τακτικής παραγωγής και έκδοσης των επίσημων στοιχείων για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στην Ελλάδα.
Αναλυτικότερα, οι συνολικές δαπάνες για Ε&Α στην Ελλάδα το 2014 είναι 1.481,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 16,1 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2013. Η αύξηση αυτή, που κατά κύριο λόγο οφείλεται στην αύξηση τα τελευταία χρόνια της κρατικής χρηματοδότησης δαπανών Ε&Α λόγω ΕΣΠΑ, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη μείωση του ΑΕΠ, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του δείκτη "Ένταση δαπανών Ε&Α" σε 0,83% το 2014, από 0,81% το 2013 και 0,70% το 2012. Ο δείκτης "Ένταση Ε&Α" (R&D intensity) είναι το ποσοστό (%) των δαπανών Ε&Α επί του ΑΕΠ και αποτελεί τον πλέον "γνωστό" δείκτη που εξάγεται από τα στατιστικά στοιχεία Ε&Α καθώς αποτυπώνει τον στόχο της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" για την επίτευξη επενδύσεων σε Ε&Α σε ποσοστό 3% του ΑΕΠ.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η θέση της Ελλάδας μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ28 το 2014 δεν μεταβάλλεται σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε στις 30/11/2015 η Eurostat, ο δείκτης "Ένταση δαπανών Ε&Α" διαμορφώνεται στο 2,03% κατά μέσο όρο στα κράτη-μέλη της ΕΕ28 παραμένοντας σταθερός σε σχέση με το 2013 (το συνολικό ποσό δαπανών για Ε&Α στην ΕΕ ανέρχεται σε 283 δισ. ευρώ). Η Ελλάδα (0,83%) βρίσκεται στην 23η θέση μεταξύ των 28 χωρών της ΕΕ. Πρωτοπόρες είναι η Φινλανδία (3,17%), η Σουηδία (3,16%) και η Δανία (3,08%), οι οποίες υπερβαίνουν τον στόχο του 3%, ενώ ακολουθούν η Αυστρία (2,99%) και η Γερμανία (2,84%).
Η συνεισφορά των τεσσάρων τομέων εκτέλεσης Ε&Α (επιχειρήσεις, κρατικοί φορείς, φορείς τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιωτικοί μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί) στη συνολική Ένταση δαπανών Ε&Α έχει ως ακολούθως: οι δαπάνες Ε&Α του τομέα των επιχειρήσεων είναι 0,28% ΑΕΠ, του κρατικού τομέα 0,22%, του τομέα τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 0,32% και του τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων 0,01%.
Τα στοιχεία για την Ε&Α το 2014 θα οριστικοποιηθούν τον Ιούνιο 2016 (Ευρωπαϊκός Κανονισμός 995/2012). Η παραγωγή των επίσημων στατιστικών στοιχείων για την Έρευνα & Ανάπτυξη και την Καινοτομία στην Ελλάδα υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), μετά από σχετική ανάθεση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, σε συνεργασία με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) με την οποία το ΕΚΤ έχει υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας.
Η ανάλυση των στοιχείων και η εξαγωγή των σχετικών δεικτών δημοσιεύονται σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις του ΕΚΤ που διατίθενται στον δικτυακό τόπο http://metrics.ekt.gr. Οι σχετικές δράσεις πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της πράξης "Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας / Κοινωνικά Δίκτυα – Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες" που υλοποιείται από το ΕΚΤ στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ψηφιακή Σύγκλιση" (ΕΣΠΑ), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Δείκτες και στοιχεία για δαπάνες Ε&Α
Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία του ΕΚΤ, το 2014 καταγράφεται αύξηση των δαπανών Ε&Α σε όλους τους τομείς εκτέλεσης Ε&Α, με εξαίρεση τον κρατικό τομέα:
- Στον τομέα των επιχειρήσεων το 2014 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονται σε 504,4 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 3,2% σε σχέση με το 2013.
- Στον κρατικό τομέα, το 2014 οι συνολικές δαπάνες σε Ε&Α ανέρχονται σε 397,9 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,0% σε σχέση με το 2013.
- Στον τομέα της τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το 2014 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονται σε 561,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,3% σε σχέση με το 2013.
- Στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων το 2014 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονται σε 18,5 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,0% σε σχέση με το 2013.
Σε σχέση με τις πηγές χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α καταγράφονται τα ακόλουθα:
α) Η χρηματοδότηση που διατέθηκε από τις επιχειρήσεις για δαπάνες Ε&Α ανεξαρτήτως τομέα εκτέλεσης το 2014 ανέρχεται σε 444,3 εκατ. ευρώ, στα ίδια επίπεδα με το 2013.
β) Η χρηματοδότηση από το κράτος ανέρχεται σε 786,2 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 2,6% σε σχέση με το 2013. Σε σχέση με τις κυριότερες επιμέρους πηγές που συγκροτούν την κρατική χρηματοδότηση τα στοιχεία έχουν ως εξής: Ο τακτικός προϋπολογισμός συνεχίζει την πτωτική του τάση και το 2014 χρηματοδότησε δαπάνες Ε&Α ύψους 400,9 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2,5% σε σχέση με το 2013, ενώ σημειώνεται ότι η συνολική μείωση σε σχέση με το 2011 είναι 20,5%. Το ΕΣΠΑ χρηματοδότησε το 2014 δαπάνες Ε&Α ύψους 308,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,9% σε σχέση με το 2013, ενώ η συνολική αύξηση από το 2011 ανέρχεται σε 147,1%.
γ) Όσον αφορά τη χρηματοδότηση που προέρχεται από το εξωτερικό, η κύρια πηγή είναι τα προγράμματα Ε&Α της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι δαπάνες Ε&Α που χρηματοδοτήθηκαν το 2014 από την ΕΕ είναι 155,7 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μικρή μείωση κατά 7,0% σε σχέση με το 2013.
Τα στοιχεία χρηματοδότησης το 2014, ανά τομέα εκτέλεσης, έχουν ως ακολούθως:
- Οι δαπάνες Ε&Α του τομέα των επιχειρήσεων χρηματοδοτούνται κατά 78,9% (397,9 εκατ. ευρώ) από ίδια κεφάλαια.
- Οι δαπάνες Ε&Α του κρατικού τομέα χρηματοδοτούνται κατά 81,4% (324,1 εκατ. ευρώ) από το κράτος (τακτικός προϋπολογισμός, ΕΣΠΑ).
- Οι δαπάνες Ε&Α του τομέα τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης χρηματοδοτούνται κατά 72,4% (406,4 εκατ. ευρώ) από το κράτος.
- Οι δαπάνες Ε&Α του τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων χρηματοδοτούνται κατά 48,6% (9,0 εκατ. ευρώ) από ιδία χρηματοδότηση.
Δείκτες και στοιχεία για προσωπικό Ε&Α
Όσον αφορά το προσωπικό που απασχολείται σε δραστηριότητες Ε&Α το 2014 καταγράφεται μικρή αύξηση των ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) του συνολικού προσωπικού Ε&Α. Αναλυτικότερα, το συνολικό προσωπικό Ε&Α στην Ελλάδα το 2014 ανέρχεται σε 43.059,4 ΙΠΑ παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 2,1% σε σχέση με το 2013.
Μικρή είναι επίσης η αύξηση στην κατηγορία των ερευνητών, οι οποίοι το 2014 ανέρχονται σε 29.694,0 ΙΠΑ, αυξημένοι κατά 1,6% σε σχέση με το 2013. Σημειώνεται ότι η μονάδα ΙΠΑ έχει καθιερωθεί για τη μέτρηση, με συγκρίσιμο τρόπο, του προσωπικού Ε&Α, καθώς αποδίδει τον χρόνο απασχόλησης σε Ε&Α σε σύγκριση με τον συνολικό χρόνο απασχόλησης ενός εργαζόμενου (συνήθως τα άτομα που ανήκουν στο προσωπικό Ε&Α απασχολούνται και σε άλλες δραστηριότητες, π.χ. διδασκαλία, διοίκηση ή προώθηση προϊόντων).
Τα στοιχεία για το προσωπικό Ε&Α ανά τομέα εκτέλεσης Ε&Α έχουν ως ακολούθως: Στον τομέα των επιχειρήσεων το 2014 το συνολικό προσωπικό Ε&Α είναι 7.749,6 ΙΠΑ, στον κρατικό τομέα 10.818,3 ΙΠΑ, στον τομέα της τριτοβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 23.973,4 ΙΠΑ και στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων 518,1 ΙΠΑ.
Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο
ΕΚΤ - Δείκτες Έρευνας, Ανάπτυξης, Καινοτομίας
Eurostat
Ανακοίνωση Eurostat (30/11/2015): R&D expenditure in the EU stable at slightly
over 2% of GDP in 2014
Σχετικά με το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr) αποτελεί επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ως εθνική υποδομή, το ΕΚΤ έχει θεσμικό ρόλο τη συλλογή, οργάνωση, διάθεση και διατήρηση του συνόλου της ελληνικής επιστημονικής, ερευνητικής και πολιτιστικής παραγωγής (περιεχόμενο και δεδομένα) και τη διάχυσή της, εντός και εκτός της χώρας. Παρέχει ευρεία πληροφόρηση για τα θέματα έρευνας & καινοτομίας, υποστηρίζει τη συμμετοχή σε εθνικά & ευρωπαϊκά προγράμματα, προωθεί την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων, και παράγει στατιστικές & δείκτες για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία στην Ελλάδα.
Το ΕΚΤ αναπτύσσει και λειτουργεί ηλεκτρονική υποδομή, με υψηλή επενδεδυμένη αξία και διαδικασίες, που εξυπηρετεί εθνικούς ρόλους, παρέχει προηγμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, ενισχύει την ανοικτή πρόσβαση στη γνώση και διασφαλίζει πρόσβαση στους χρήστες από οπουδήποτε, οποτεδήποτε. Το ΕΚΤ λειτουργεί ως επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.
Με εκτεταμένο δίκτυο εγκαθιδρυμένων συνεργασιών με διεθνείς φορείς και με σημαντικούς φορείς παραγωγής έγκριτου περιεχομένου στην Ελλάδα, όπως βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία, ερευνητικά κέντρα, και με προσανατολισμό προς την κοινωνία, το ΕΚΤ διακρίνεται για την εξωστρέφεια, τη συνέπεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα στη λειτουργία του.
Διαγράμματα-Πίνακες για δαπάνες Έρευνας & Ανάπτυξης
στην Ελλάδα το 2014
